بی اختیاری ادرار در زنان

بی اختیاری ادرار (UI) از دست دادن ناگهانی ادرار است. طبق گزارش انجمن ملی، بیش از 25 میلیون بزرگسال آمریکایی بی اختیاری ادراری موقت یا مزمن را تجربه می کنند که ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما  بروز این اختلال در زنان بالای 50 سال شایع تر است. بی اختیاری ادرار ممکن است یک وضعیت موقتی باشد که از یک بیماری زمینه ای ناشی می شود.

• بی اختیاری ادرار چه علائم و نشانه هایی دارد؟
• دلایل بروز بی اختیاری ادرار چیست؟
• چه زنانی با مشکل بی اختیاری ادرار مواجه هستند؟
• روش های درمانی بی اختیاری ادرار کدامند؟

یکی از مهم ترین و شایع ترین اختلالاتی که در ناحیه واژینال خانم ها ایجاد می شود این است که آنها بر اثر علل و عوامل مختلفی کنترل ادرار خود را از دست می دهند. این عارضه ابدا برای هیچ کدام از زنان خوشایند نبوده و همواره در صدد هستند به نوعی از این اختلال رهایی یابند.

در نوشتاری که در پیش رو دارید مبحث اصلی و محوری ما روش های درمانی بی اختیاری ادرار است. البته پیش از آن که وارد روش های درمان شویم در خصوص علائم و علل بروز بی اختیاری ادرار مباحثی را مطرح خواهیم ساخت سپس در انتها به روش های درمانی نیز در بخشی مجزا و اختصاصی پرداخته خواهد شد.

برخی از زنان در شرایطی خاص یا در مواردی که سیستم بدنی آنها از حالت عادی خارج شده است محتمل است که به طور موقتی کنترل ادرار خود را از دست بدهند. مثلا هنگامی که بیمار می شوند یا با اختلالاتی مواجه می گردند توان کنترل ادرار خود را از دست می دهند. باید توجه داشته باشید که این زنان نباید نگران باشند زیرا که بعد از رفع مشکل یا بیماری کنترل ادرار باز هم به وضعیت قبلی باز می گردد.

بی اختیاری ادرار اگر در موارد زیر رخ دهد قطعا موضوعی است که باید تحت درمان قرار بگیرد.

• مثلا زنانی که در هنگام خندیدن مقادیری از ادرار از واژن شان تخلیه می شود
• زنانی که هنگام عطسه کردن لباس شان با ادرار مرطوب می شود
• زنانی که هنگام رقصیدن یا ورزش کردن احساس می کنند ادرار کمی از بدن آنها خارج شد
• زنانی که تکرر ادرار را به مدت طولانی تجربه می کنند. بدین معنا که پس از آنکه دفع ادرار داشتند در مدت زمانی کوتاه بعد آن مجدد احساس می کنند ادرار دارند و باید به سرویس بهداشتی بروند
• زنانی که همواره احساس می کنند مثانه شان پر از ادرار است و در این ناحیه احساس سنگینی می کنند
• هرگاه زنان نتوانند در حین فعالیت های مختلف ادرار شان را کنترل کنند حتما باید در این زمینه حساس باشند و روند درمان را آغاز کنند.

مواردی چند در بی اختیاری ادرار دخیل اند. مثلا زمانی که:

• زمانی که زنان بارداری های متعدد را تجربه می کنند به دلیل شل شدن عضلاتی که در نواحی داخلی واژن آنها موجود است، اختیار ادرار از بین می رود.
• در مواردی زنانی که در طی تمرینات ورزشی حرفه ای و سنگین با آسیب هایی در این بخش از بدن خود مواجه شدند نیز دچار بی اختیاری در ادرار می شوند.
• گاها زنانی که دچار افسردگی هستند و برای درمان و کنترل افسردگی داروهایی مصرف می کنند نیز با این مشکل روبرو می شوند. زیرا که داروهای ضد افسردگی بر این عارضه کاملا تاثیر گذارند.
• در زنان چاق و کسانی که اضافه وزن زیاد دارند بی اختیاری ادرار امری است که احتمال وقوع زیادی دارد.
• در برخی از زنان شاهد هستیم که به دلیل مصرف قرص های کنترل فشار خون نیز این مشکل رخ می دهد.
• حتی کسانی که داروهای ادرار آور مصرف می کنند نیز بی اختیاری ادرار برایشان موضوعی طبیعی است.

بیشتر بخوانید: خشکی واژن

به طور کلی روش های مختلفی برای درمان بی اختیاری ادرار وجود دارد.

• انجام فعالیت های ورزشی و کنترل وزن

همانطور که گذشت در بخشی که به علل بی اختیاری ادرار پرداختیم یکی از عوامل بی اختیاری ادرار چاقی و افزایش وزن بود. بنابر این باید گفت یکی از روش هایی که می تواند تا حد زیادی در کنترل و پیشیگیری از بی اختیاری ادرار اثر گذار باشد این است که افراد با انجام فعالیت های ورزشی به کنترل وزن خود کمک کنند. همین مساله موجب می شود بی اختیاری ادرار کاهش پیدا کند.

• رژیم غذایی مناسب

در این روش پزشکان توصیه می کنند از مواد غذایی ای که آب اضافی بدن را افزایش می دهند و موجب می شوند افراد در فواصل زمانی کوتاهی نیازمند دفع ادرار باشند، کمتر مصرف کنند.

برای مثال نوشیدنی های کافئین دار جزء آن دسته از نوشیدنی هایی هستند که موجب می شوند افراد تعداد دفعات زیادی را به سرویس بهداشتی بروند. بنابراین باید مصرف آن کاهش پیدا کند.

• دارودرمانی

یکی از روش هایی که از سوی بسیاری از پزشکان تجویز می شود استفاده از داروهایی است که می تواند در کنترل و پیشگیری از بی اختیاری ادرار اثر گذار باشد.

• جراحی

یک نکته را همواره در نظر داشته باشید اینکه روش جراحی در تمامی بیماری ها و اختلالات جزء آخرین گزینه های درمانی است. در واقع ابتدائا هر روش دیگری که قابل انجام است بکار گرفته می شود سپس در صورتی که پاسخ مثبتی از درمان های غیر جراحی دریافت نشد آنگاه به روش جراحی روی می آورند.

در این اختلال نیز وضعیت بدین منوال است. هرگاه روش های دیگر پاسخگو نبود پزشکان با انجام جراحی بالا کشیدن مثانه می توانند بی اختیاری ادرار را کنترل و درمان کنند.

*مهم ترین نکته این است که هر نوع روش درمانی که برای شما قابل انجام است باید با معاینات و تشخیص پزشک انجام شود. از همین رو در افراد روش های درمانی مختلف بکارگرفته می شود.

• رفتار درمانی

اصلاح رژیم غذایی: از بین بردن محرک های مثانه مانند کافئین، الکل و مرکبات.

توانبخشی عضلات لگن (برای بهبود تون عضلات لگن و جلوگیری از نشت) که شامل موارد زیر می شود:

تمرینات کگل: ورزش منظم و روزانه عضلات لگن می تواند بی اختیاری ادرار را بهبود بخشد و حتی از آن جلوگیری کند.

بیوفیدبک: با استفاده از تمرینات کگل، بیوفیدبک به افراد کمک می کند تا آگاهی و کنترل عضلات لگن خود را بدست آورند.

تمرین با وزنه واژن: وزنه های کوچک با سفت کردن عضلات واژن در داخل واژن نگه داشته می شوند.

تحریک الکتریکی کف لگن: پالس های الکتریکی خفیف انقباضات عضلانی را تحریک می کنند.

در ادامه به برخی از انواع بی اختیاری ادرار اشاره می شود:

بی اختیاری فوری: ناتوانی در نگه داشتن ادرار به اندازه کافی برای رسیدن به دستشویی است. این عارضه می تواند با نیاز به دفع مکرر ادرار و احساس یک میل شدید و ناگهانی برای ادرار کردن همراه باشد. همچنین می تواند یک وضعیت جداگانه باشد، اما گاهی ممکن است نشانه ای از بیماری ها یا شرایط دیگری باشد که نیاز به مراقبت پزشکی دارند.

بی اختیاری استرسی: نشت ادرار در حین ورزش، سرفه، عطسه، خنده، بلند کردن اجسام سنگین یا انجام سایر حرکات بدن که به مثانه فشار وارد می کند.

بی اختیاری عملکردی: نشت ادرار به دلیل مشکل در رسیدن به موقع به دستشویی که ناشی از شرایط فیزیکی مانند آرتریت، آسیب یا سایر ناتوانی ها است.

بی اختیاری سرریز: نشت زمانی اتفاق می افتد که مقدار ادرار تولید شده از ظرفیت مثانه برای نگهداری آن بیشتر شود

در این مطلب در سه محور اصلی مباحثی را مطرح ساختیم که آگاهی از آنها تا حد زیادی می تواند کاربردی و مفید باشد. یکی از مهم ترین موضوعاتی که وجود دارد این است که افراد هرچقدر از نشانه های بیماری ها و اختلالاتی که در بدن آنها رخ می دهد آگاهی بیشتری داشته باشند می توانند رویارویی بهتری با آن موضوع داشته باشند. از سوی دیگر نیز شناخت بیماری ها و شروع روند درمانی به میزانی که سریع تر اتفاق بیفتد نتیجه دهی درمان بیشتر خواهد بود. از این رو این توصیه را به زنان داریم که در صورتی که هریک از علائم و نشانه های بی اختیاری ادرار را دارند در اولین فرصت برای شروع روند درمان اقدام کنند.