HPV یک ویروس است که از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. اما عفونت HPV چگونه در بدن ایجاد می شود؟ راه های درمان آن چیست؟ این ویروس انواع مختلفی دارد که برخی از آن ها در اکثر افراد هیچ علامتی ایجاد نمی کنند؛ در حالی که برخی از انواع آن باعث سرطان می شوند. در این مقاله با HPV، نحوه انتشار و علائم ایجاد و درمان آن آشنا می شویم.
بیماری HPV چیست؟
بیماری اچ پی وی یکی از انواع عفونت ویروسی است که از طریق تماس پوستی در مدت زمان مشخصی بین افراد منتقل می شود. بیش از 100 نوع از این ویروس وجود دارد که عمدتا از طریق تماس جنسی منتقل می گردند. این امکان وجود دارد که ویروس از فردی به فرد دیگر منتقل شود، بدون این که علائمی در فرد مبتلا ظاهر شود. زگیل فقط یک برجستگی نیست و می تواند به صورت تغییر رنگ باشد. بنابراین فقط با یک شکل مشخص بروز پیدا نمی کند. تمام خانم ها بهتر است که اطلاعات کافی در این زمینه داشته باشند و واکسیناسیون برای آنها انجام شود. همچنین خانم از بیست سالگی و یا بعد از برقراری اولین رابطه جنسی به طور منظم به پزشک مراجعه کنند.
انواع بیماری HPV
انواع مختلفی از ویروس HPV وجود دارد که باعث ابتلا به سرطان دهانه رحم می شوند، برخی از انواع ویروس های HPV نسبت به سایر انواع کم تر شایع هستند. از میان اصلی ترین و شایع ترین انواع اچ پی وی می توان به (6 و 11) اشاره کرد که حدود 90 درصد زگیل های تناسلی ایجاد شده توسط آن ها به راحتی قابل درمان هستند و سلامتی فرد از نظر خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم را تهدید نمی کنند. در سرطان های دهانه رحم در هفتاد درصد موارد ویروس 16 و 18 دیده می شود. از آنجایی که ویروس HPV مانند برخی ویروس های دیگر ویروس های داخل سلولی هستند می توانند برای مدت طولانی داخل سلول ها زنده بمانند به همین دلیل اگر با پاپ اسمیر و سایر روش قبل از اینکه منتشر شوند و سال های طولانی به رشد مخفیانه خود ادامه دهند با معاینات سالیانه توسط متخصص زنان تشخیص داده شوند قبل از اینکه منجر به سرطان شوند درمان می شوند.
علائم بیماریHPV
علائم معمولا به شکل زگیل ظاهر می شوند که بسته به نوع پاپیلوم انسانی و انواع زگیل هایی که روی پوست ظاهر می شوند متفاوت است:
- زگیل های معمولی برآمدگی هایی هستند که هنگام لمس خشن هستند، معمولا روی انگشتان و دست ها ظاهر می شوند و دردناک اند.
- زگیل های مسطح روی پوست کم هستند و ممکن است در هر جایی از بدن ظاهر شوند، اما معمولا برای خانم ها روی پاها و برای آقایان در ناحیه ریش ظاهر می شوند.
- زگیل های کف پا گرانولوم هایی هستند که پاشنه ها و پاها را از زیر درگیر می کنند.
- زگیل تناسلی برآمدگی های کوچک و دردناکی در نواحی تناسلی است.
بیماریHPV چگونه تشخیص داده می شود؟
از آنجایی که در بسیاری از موارد هیچ علامتی از بیماریHPV وجود ندارد، ظهور زگیل علامت اولیه برای تشخیص عفونت است و شایان ذکر است که هیچ آزمایش خونی برای HPV وجود ندارد و هنوز آزمایشی برای تشخیص ویروس در مردان وجود ندارد. این آزمایش فقط برای زنان، برای تشخیص هرگونه تغییر غیر طبیعی در سلول های دهانه رحم انجام می شود که به نام پاپ اسمیر شناخته می شود.
پاپ اسمیر: این آزمایش هرگونه تغییر غیرطبیعی در سلول های دهانه رحم را که ممکن است ناشی از بیماریHPV باشد، تشخیص می دهد، اما آزمایش مستقیمی برای سرطان دهانه رحم نیست و از طریق معاینه، پزشک نمونه کوچکی از سلول های دهانه رحم را می گیرد. در صورت مشاهده غربالگری برای هر گونه تغییر در آن، پزشک آزمایش های بیشتری را برای تأیید وجود یا عدم وجود سرطان انجام می دهد و وضعیت را قبل از جدی تر شدن کنترل و درمان می کند.
آیا HPV قابل درمان است؟
اکثر موارد بیماریHPV خود به خود بهبود می یابند و هیچ درمانی برای خود ویروس وجود ندارد، اما پزشک داروهایی را برای درمان زگیل تناسلی تجویز می کند یا ممکن است به روش های دیگری برای درمان آن متوسل شود. درمان به خلاص شدن از شر علائم آزاردهنده مرتبط با آن کمک می کند. اما این روش ها ویروس را درمان نمی کند و ممکن است زگیل ها دوباره ظاهر شوند. شایان ذکر است که در بیشتر مواقع زگیل ها بدون درمان از بین می روند، درمان هایی که ممکن است پزشک برای از بین بردن زگیل تجویز کند عبارتند از :
- لیزر : این شامل استفاده از یک پرتو پر انرژی برای حذف بافت های ناخواسته است.
- کوتر الکتریکی: برای از بین بردن زگیل از جریان الکتریکی استفاده می شود.
- کرم های موضعی اسید سالیسیلیک: آنجایی که عود کرم ها و پماد ها بسیار بالا هست فقط برای خانم هایی که باردار هستند و نگران هستند که لیزر به فرزند آنها آسیب برساند به طور موقت تجویز می شوند. خانم های باردار پس از زایمان باید بلافاصله با لیزر درمان شوند.
- کرایوتراپی: این شامل استفاده از نیتروژن مایع برای انجماد زگیل است.
- برداشتن با جراحی: جراح زگیل ها را تحت بی حسی موضعی با جراحی از بین می برد.
پزشک شما ممکن است گزینه های درمانی دیگری را برای زگیل تناسلی توصیه کند، از جمله:
به طور کلی درمان بستگی به نوع و محل زگیل دارد. همانطور که اشاره کردیم این درمان ها زگیل را از بین می برند؛ اما ویروس در بدن باقی می ماند و ممکن است به نواحی دیگر سرایت کند. گزینه های درمانی برای افراد مبتلا به سرطان ناشی از بیماریHPV با انواع درمانی که افراد مبتلا به سرطان های دیگر دریافت می کنند متفاوت نیست، اما ممکن است برای افراد مبتلا به سرطان دهان و گلو متفاوت باشد.
آیا HPV خطرناک است؟
اکثر افراد آلوده به بیماریHPV به سرطان مبتلا نمی شوند، اما عفونت ممکن است خطر ابتلا به آن را افزایش دهد، به خصوص در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند. سویه ویروسی پرخطر باعث ایجاد تغییراتی در سلول ها و رشد آن ها به صورت غیر طبیعی می شود و در بسیاری از افراد سیستم ایمنی بر سلول های ناخواسته غلبه می کند، اما اگر سیستم ایمنی نتواند آن ها را از بین ببرد، سلول ها در بدن باقی می مانند و به رشد خود ادامه می دهند و باعث سرطان شود. طبق گفته موسسه ملی سرطان، 10 تا 20 سال طول می کشد تا تومور ایجاد شود.
بیماریHPV با خطر ابتلا به انواع مختلفی از سرطان مرتبط است، از جمله:
- سرطان دهانه رحم
- سرطان ولو
- سرطان واژن
- سرطان آلت تناسلی آقایان
- سرطان مقعد
- سرطان اوروفارنکس
- سرطان زبان
غربالگری معمول به تشخیص زودهنگام و درمان سریع به جلوگیری از گسترش سرطان کمک می کند.
در نهایت، بیماریHPV لزوما به معنای سرطان یا زگیل نیست و در بیشتر مواقع بدن قادر به تولید آنتی بادی برای ویروس و خلاص شدن از شر آن در عرض یک تا دو سال است. اکثر گونه‌های HPV بدون درمان برای همیشه از بین می‌روند. اما همیشه توصیه می شود در صورت مشاهده هرگونه رشد غیرطبیعی روی پوست به خصوص در ناحیه تناسلی بلافاصله با پزشک مشورت شود تا به موقع تشخیص داده و درمان شود و از بروز هرگونه عارضه جلوگیری گردد.
